به نقل از «قدس آنلاین»

نوروز در حرم امام رضا(ع)، آیینی به قدمت ۵۰۰ سال

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۳۸۸۱۶۹

جشن نوروز و تحویل سال نو از جمله مراسم‌های کهن حرم امام رضا(ع) است که به روایت اسناد از دوران صفوی با آداب و تشریفات خاصی انجام می‌شده و ایرانیان سال نو را در حرم امام رئوف متبرک می‌کردند.

به گزارش قدس آنلاین وبه نقل از آستان نیوز؛ ایرانیان قرن‌ها است که با حضور در اماکن مقدس سال را تحویل می‌کنند و از این گذر سال جدید خود را بیمه می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در واقع یک آیین باستانی با اسلام پیوند خورد و مردم از این رهگذر سال جدید را متبرک می‌کردند.

از جمله این اماکن حرم رضوی است، برگزاری مراسم عید نوروز خصوصاً تحویل سال نو از جمله مراسم‌های کهن حرم نورانی امام رضا(ع) است.

سند قدیمی برای عیدی خادمان و کشیکان حرم

مراسم نوروز در حرم رضوی از عصر صفوی تاکنون

اما جشن نوروز خصوصاً تحویل سال نو از دوره صفویان دارای آداب و تشریفات خاصی شد و همه ساله بزرگان و رجال در کنار عموم عاشقان اهل بیت‌(ع) با برگزاری این تشریفات سال را تحویل و برگی تازه از زندگی را در سال جدید رقم می‌زدند.

البته قدمت جشن نوروز در حرم بیش از دوران صفویه است اما اسناد موجود برای این جشن‌ها از دوران صفویه موجود است که به گواه این اسناد تعطیلی ایام نوروز از آن دوران مرسوم بوده و مکتب‌خانه‌ها و برخی ادارات در این روزها تعطیل می‌شدند. همچنین در اسناد موجود در آستان قدس رضوی عید نوروز با عنوان عید شاهی یاد می‌شد و مبالغی برای عیدی و انعام خدام، همچنین تهیه لباس و کفش برای ایتام کنار گذاشته می‌شد.

در ادامه گوشه‌ای از برخی دیگر از آیین‌های نوروزی در حرم رضوی تقدیم می‌شود.

تنظیف حرم مطهر

حرم مطهر امام رضا(ع) از گذشته در این ایام مورد تنظیف قرار می‌گرفته تا گرد و غبار و آلودگی‌ از صحن و سرای امام رئوف زدوده شود. در اسناد آستان قدس رضوی یک سند از سال ۱۳۰۷ شمسی وجود دارد که به تنظیف حرم به مناسبت شب عید نوروز اشاره دارد. در متن سند آمده است: حسب الامر مقرر شده است که «تنظیف قبل از نوروز معمول سالیانه  بیوتات از نیم چهارشنبه غره شهر شوال شروع که در یکشنبه پنجم ختم گردد». این وظیفه معمولا طی یک برنامه ریزی مشخص برای کشیک های مختلف انجام می شده است.

دستور خرید لباس و کفش برای کودکان در عید نوروز

رسیدگی به امور نیازمندان

حرم مطهر امام رضا(ع) در طول تاریخ به عنوان ملجأ و پناهگاهی برای مردم از سرزمین‌های مختلف با فرهنگ‌ها و عقاید گوناگون مطرح بوده است. در میان اسناد موجود در آرشیو آستان قدس رضوی برخی به صورت مخارج تهیه لباس برای ایتام سادات در عید نوروز اشاره دارد. همچنین کمک به کودکان نیازمند و خرید لباس و کفش و شیرینی برای ساکنان جذام‌خانه و نوانخانه رضوی از دیگر اقداماتی است که در اسناد به آنها اشاره شده است.

نقاره زنی

از آیین‌های که تا به حال در حرم مطهر رضوی رایج است نقاره زنی است. این آیین پیشینه‌ای طولانی دارد و در دوره اسلامی همچنان حفظ شده است. ساکنان و زائران شهر مشهد شاهد هستند که هر بامداد با طلوع و هر شامگاه با غروب آفتاب همچنین در اعیاد خاص مذهبی و ملی، زاد روز پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) نقاره نوازی در محل نقارخانه حرم مطهر انجام می شود. در حقیقت نقاره زنی به آگاهی عموم رساندن واقعه ای مهم مذهبی سیاسی اجتماعی بوده است؛ عید نوروز نیز از این امر مستثنی نیست و در لحظه تحویل سال صدای نقاره خانه فضای ملکوتی حرم مطهر را پر می کند.

عیدی هدایا و خلعت بخشی

اهدای عیدی و پاداش به خادمان، فراشان و کارکنان حرم مطهر از دیگر آداب نوروزی بارگاه منور رضوی است که شامل مواجب نقدی و مزایای دیگری مانند لباس بوده است اما منسوبین و امرای کشوری، وجوهاتی از نذورات داخل حرم را برای تبرک و خلعت‌های نوروزی دریافت می‌کردند. نخستین سندی که به دادن خلعت به خادمان آستان قدس رضوی اشاره دارد مربوط به سال ۱۰۱۶ قمری است که به مولانا امیرمحمد جعفری رضوی پیش نماز اهدا شده است.

آیین استقبال از بهار در حرم رضوی

کارت‌های تبریک

از جمله اسناد بسیار جالب که در مدیریت اسناد استان قدس رضوی نگهداری می‌شود مجموعه‌ای از کارت پستال‌ها با طرح‌ها و موضوعات مختلف است. کارت‌هایی که برای آصف‌السلطنه به جهت احوال پرسی و تبریک نوروز ارسال شده‌ دو نمونه بسیار جالب از این مجموعه است.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: ایام نوروز حرم مطهر رضوی آستان قدس رضوی امام رضا ع عید نوروز تحویل سال حرم مطهر حرم رضوی سال نو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۸۸۱۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم دینی رضوان آبان ماه برگزار می‌شود

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، جلسه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با مدیران و دبیران جشنواره امام رضا (ع) صبح امروز، هشتم اردیبهشت ماه در دفتر ریاست وزارت فرهنگ برگزار شد.

در این جلسه هاشمی رییس هیئت مدیره بنیاد امام رضا (ع) و قائم مقام وزیر، سعیدی زاده مدیرعامل بنیاد بنیاد امام رضا (ع)، فرهاد قائمیان دبیر جشنواره‌های بنیاد امام رضا (ع)، محمدی، عضو هیئت مدیره بنیاد بنیاد امام رضا (ع)، اسلامی معاون توسعه مدیریت وزارت فرهنگ، اتابک نادری کارگدان و بازیگر سینما و تئاتر و تلویزیون و محمدحسین لطیفی کارگدان سینما و تلویزیون حضور داشتند.

سعید زمانی در ابتدای جلسه گفت: مجموعه فعالیت‌های بنیاد امام رضا (ع) ارتقای کمی و کیفی قابل توجهی داشته است. راهبری جشنواره‌های این دوره به مدیریت دکتر قائمیان صورت گرفته است.

وی با معرفی دبیران جشنواره‌های مختلف رضوی گفت: امسال امیدواریم با حضور دکتر لطیفی بتوانیم اولین جشنواره فیلم دینی رضوان را در کنار فیلم رضوی هم داشته باشیم.

سید محمد هاشمی در صحبت‌هایی گفت: اولویت این جشنواره استفاده از عناصر و چهره‌های تراز ملی در عرصه فرهنگی و هنری بود که مفتخریم به حضور شما عزیزان و در راس اقای قائمیان که قبول زحمت کردند و فراتر از تصور من اهتمام داشتند و وسط میدان بودند. نکته دیگر تلاش این بود که فقط یک جشنواره صرفی نباشد که بخواهیم برگزار کنیم، بااین مجموعه کار‌ها بنظرم اتفاقات خوبی می‌افتد تا بتوانیم مانور خوبی در عرصه فرهنگی بدهیم.

وی در ادامه افزود: اختتامیه نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم دینی رضوان هم آبان ماه با قبول زحمت لطیفی اختتامیه اش برگزار می‌شود و من خیلی به این کار خوشبین هستم امیدواریم بااینکار ادای دینی به عرصه دینی و باور‌های اصیلمان داشته باشیم. تلاش داریم خروجی‌های جشنواره‌ها در مسیر فراخوان و داوری و خروجی با استفاده‌های عمومی با موضوع امام رضا باشد.

هاشمی اظهار داشت: ما تعداد جشنواره‌ها را کم کردیم، اما این باعث نشد که برش‌های استانی کمرنگ شود، هر جشنواره پر از رویداد‌های محفلی و نشست در دل استان‌های کشور است.

فرهاد قائمیان در این جلسه عنوان کرد: فقط بخاطر نام اقا امام رضا (ع) در این جشنواره‌ها هستیم و امیدواریم همه کار‌ها برای دوستدارانش خوب برگزار شود. اختتامیه جشنواره روستایی در کردر رضوی در حد ملی برگزار شد و همه اهالی این روستا خانه و ماشین هایشان را در اختیار هنرمندان گذاشته بودند و همه اینها نشان داد می‌توان جشنواره‌هایی مردمی برگزار کنیم.

وی در ادامه افزود: جشنواره نمایشی در چند بخش پیشنهاد شد تمام نمایش‌های انتخاب شده در استان‌ها اجرا شود و مردم با هنرمندان اشناییت بیشتری پیدا کنند. کتاب عکس رضوی هم با هدایت استاد اولیازاده بزودی منتشر می‌شود. امیدوارم در سطح استان‌ها هم مدیران کل با جشنواره همراهی داشته باشند. در بخش فیلم هم امسال سعی کردیم با فیلم رضوان این بخش را فعال کنیم. سعی کردیم یک فیلم سینمایی با فرهنگ رضوی تولید کنیم و یک فیلمنامه براساس کتاب «از عشق آباد تا عشق آباد« اقتباس شده در راستای فرهنگ رضوی اماده است و امیدواریم این فیلم را برای سال بعد بتوانیم برسانیم و به دلیل سنگین بودن پروژه از اقای وزیر طلب مساعدت برای ساخت این فیلم داریم

ذاکری دبیر جشنواره روستایی رضوی در صحبت‌هایی درباره کم و کیف جشنواره روستایی رضوی گفت: ششمین جشنواره ملی روستایی اسمان هشتم در روستای کردر در میناب با حمایت وزارت فرهنگ و بنیاد امام رضا برگزار شد. بیست و چهارم اردیبهشت آیین افتتاحیه جشنواره در دوره آتی برگزار خواهد شد و اختتامیه هم در دهه ولایت برپا خواهد شد.

اتابک نادری در صحبت‌هایی گفت: جشنواره‌ها برای رونق بخشی به تولیدات شکل میگیرد، بعد از انقلاب هم ما با همین انگیزه شروع کردیم ولی دوسال کرونا فرایند‌ها را بهم زد، در جشنواره فجر هم دچار مشکل شدیم، مجدد دنبال فراخوان رفتیم و حال این استنباط هست که حتما باید جشنواره بگذاریم تا هنرمندان کار کنند. ولی در بنیاد به تفکری رسیدیم که این جریان را بسط دهیم و در بخش‌های مختلف این کار را کردیم و الان بیست و سه اثر در مرحله اجرا در استان‌ها است این گسترش فرهنگ نمایش برایمان مهم بوده است

نادری خطاب به وزیر فرهتگ اظهار داشت: شما اخیرا دستوری دادید که باقیات صالحات است، نهضت پلاتوسازی و بلک باکس سازی که انقلابی برای بچه‌های تئاتر محسوب می‌شود.

سید احمد میرزاده نماینده دبیران جشنواره‌های شعر رضوی نیز گفت: چهار جشنواره شعر فارسی، عربی، ترکی و‌کودک و نوجوان داریم که همه بجز کودک جنبه فراملی دارند. موضوع پرداختن به شخصیت امام رضا و توصیف صفت معین الضعفایی است. برنامه‌هایی در راستای شعر مردمی داریم.

 این خبر در حال تکمیل است...

انتهای پیام/